Reactie op concept coalitieakkoord Overbetuwe 2022-2026: Gelukkig best wat herkenning, maar het moet veel concreter!
Op 20 april 2022 hebben de nieuwe coalitiepartijen GBO, CDA en Groen Links hun concept coalitieprogramma gepresenteerd. De ChristenUnie gaf hierbij de volgende reactie, waar we in gaan op vragen rondom daadkracht, duurzaamheid en draagkracht van inwoners.
De ChristenUnie is blij dat de drie partijen op dit moment een concept van hun coalitieprogramma presenteren. Ook zijn de beoogde wethouders bekend. Het ziet er naar uit dat er op korte termijn een nieuw college aantreedt. Dat is een felicitatie waard.
Een nieuw college dat aan de slag moet met de grote opgaven waarvoor we staan. Een nieuw college met een iets grotere bezetting. Dat bleek al een gevoelig punt te zijn. We zijn benieuwd naar de noodzaak en de dekking van de kosten die horen bij de keuze voor deze extra wethouder. Over de noodzaak heeft de informateur wat toegelicht. Maar heeft het evenwichtig verdelen van de taken over de partijen ook niet een rol gespeeld? In de ogen van de ChristenUnie dient een wethouder in Overbetuwe te wonen. Gaat dat in deze periode gebeuren?
Over het proces tot op heden willen we kwijt dat we het gewaardeerd hebben dat alle partijen gelijktijdig werden geïnformeerd. Althans dat is onze indruk. Dat sommige partijen dit wellicht als ongemakkelijk hebben ervaren kunnen we echter ook begrijpen. De discussie over de motie gisteravond vonden we ongelukkig. We hopen dat dit niet de toon zet voor een nieuw college en een ‘sterke’ raad. Onze inwoners hebben recht op goed bestuur en daarvoor is samenwerking nodig. In het programma is best wat herkenning van onze eigen idealen. Maar toch missen we nog het nodige. Enkele voorbeelden:
Aan de slag met daadkracht?
Het nieuwe college moet met daadkracht aan de slag. Dat brengt me bij ons eerste zorgpunt. Gaat dat op korte termijn wel gebeuren? Het voorliggende concept is een akkoord op hoofdlijnen en is nog heel globaal. Het gaat niet over ’wat’ maar vooral over ‘hoe’. Hoeveel tijd denkt het nieuwe college te nemen voor de invulling van concreet beleid?
Het programma leest niet eenvoudig, omdat er heel veel verwijzingen in zitten naar bestaande beleidsnotities; waar zijn die vindbaar? Graag werkende linkjes in een definitief document. En er zijn veel verwijzingen naar nog te ontwikkelen beleid. Dat is begrijpelijk. Maar het maakt het lezen voor de geïnteresseerde burger of aankomende (burger)raadsleden lastig. Ook komen er onderwerpen voorbij, en soms zo abstract geformuleerd, dat je het gevoel krijgt dat het over landelijk beleid (in Haags jargon) en niet over lokaal beleid gaat.
En het document staat bol van participatie. Ook de ChristenUnie staat positief tegenover participatie. Maar de manier waarop dit in het concept-akkoord is vermeld doet ons vrezen dat er niet op korte termijn adequaat tot besluitvorming wordt gekomen. Eerst moet de wijze van participatie worden bedacht en ontwikkeld. Daarna moeten de burgers worden geraadpleegd. Staan zij, met de lage opkomstcijfers bij de verkiezingen nog op ons netvlies, wel te trappelen om hun inbreng te mogen leveren? En wat wordt de democratische legitimiteit van de processen die dat oplevert. De kiezer heeft gesproken en partijen mandaat gegeven om te besturen. Doe dat dus ook!
Duurzaamheid
Wat ons betreft moeten de duurzaamheidsplannen op korte termijn concreter worden. Geen intenties maar taakstellingen en planningen. Zoeken naar draagvlak? Natuurlijk. Maar wanneer is dit voldoende en gaat het de nodige aanpassingen niet in de weg staan? Wat voor woningen willen we? Is duurzaam ook energieneutraal? En met betrekking tot mobiliteit missen we het stimuleren van deelauto’s.
We dachten eerst dat de bloemenzaadjes die de CU bij de installatie van de raad uitdeelde al aan het ontluiken waren. Maar wat betekent de zin dat het gedachtegoed van Steenbreek wordt doorgevoerd in de duurzaamheidsambitie? Sluit Overbetuwe zich aan bij Steenbreek en gaan we gebruik maken van hun kennis en faciliteiten?
En wat wordt bedoeld met de volgende zin m.b.t. windenergie: De raad is bij deze eventuele nieuwe lokale normeringen aan zet? Is dat: wachten op een landelijke norm of ontwikkeling van een lokale norm? Gaat het nieuwe college vast aan de slag of is het wachten op de raad?
Te veel op eigen kracht?
Ook in de ogen van de ChristenUnie is het stimuleren van inwoners om eigen regie te hebben een goed uitgangspunt. Maar in het akkoord missen we hoe de gemeente naast en achter mensen gaat staan bij wie dat niet lukt. Doen we dat met wantrouwen of juist vertrouwen. Zijn de regels maatgevend of durven we maatwerk te leveren. En dat hoeft echt niet naïef, maar wel met een hart! En leunen we vooral op de eigen netwerken van mensen en vrijwilligers of is er ruimte voor professionals wanneer dat noodzakelijk is.
Dat brengt me bij de datagestuurde samenleving. In dezelfde paragraaf (8) gaat het over transparantie en datagestuurd beleid. Dat kan een riskante combinatie zijn, dat leren we van de belastingdienst. Alstublieft, lever ons niet over aan algoritmes die vaak als blackboxes worden ervaren en waardoor keuzes minder toetsbaar, minder traceerbaar en minder menselijk kunnen zijn.
Tot slot
We wensen de coalitiepartijen veel succes en wijzen voor de verdere concretisering van het beleid graag op het lijstje aandachtspunten en wensen dat we direct na de verkiezingen met GBO hebben gedeeld. Daar hebben we gelukkig enkele vinkjes op kunnen zetten. Maar er staat nog meer dat teveel open. We zijn graag bereid een aantal concrete suggesties te doen.
Ons verkiezingsprogramma had als motto Samen Recht Doen. Er moet veel gebeuren. Daar lopen we niet voor weg. We moeten het Samen Doen. En we hopen ook dat dit voor alle partijen geldt. Maar we zien op korte termijn vooral uit naar een meer concreet programma.
Want de coalitie is aan zet!
